Büyük Umutlar
| Great Expectations | |
 İlk baskısının birinci ciltinin başlık sayfası, Temmuz 1861 | |
| Yazar | Charles Dickens |
|---|---|
| Ülke | İngiltere |
| Dil | İngilizce |
| Türler | Roman, Sosyal eleştiri |
| Yayım | 1861 (3 cilt) |
| Yayımcı | Chapman & Hall (Londra) |
| Sayfa | 696 |
| Haftalık: 1 Aralık 1860 - 3 Ağustos 1861 serisi | |
Büyük Umutlar (özgün adıyla Great Expectations), Charles Dickens'ın romanıdır.
Konusu
[değiştir | kaynağı değiştir]Pip'in sürükleyici hayatının anlatıldığı bu roman 19. yüzyılda İngiltere'deki maden köylerindeki yaşama ayna tutmaktadır.[1] Köyün demircisi olan Joe Gargery'nin çok zor şartlar altında çalıştığı yine de çok fakir olduğu romanda yansıtılmıştır. Romanda köylü ile kentli arasındaki uçurum da fark ettirilmiştir. Zira bayan Havisham'ın kibirli tavırları; Estella'nın sosyeteden biriyle evlenmeyi tercih etmesi zamanın toplum yapısını açıklamaya yetmektedir. Yazar para hırsı ve ayrımcılık üzerine kurulu toplum düzenine göndermelerde bulunur.
Hikâyenin kahramanı Phillip adında bir gençtir. Tam adını küçükken telaffuz edemeyip ismi yerine Pip demesinden dolayı zamanla bu isimle anılır. Fakir bir köyde ablasının yanında yaşamaktadır. En büyük arkadaşı ablasının eşi köyün demircisi Joe Gargery'dir. Pip'in hayatı anne ve babasının mezarını ziyaret ettiği bir gece değişmeye başlar. Ormanda karşısına bir adam çıkar ve kendisine yiyecek ve eğe getirmesini ister. Charles Dickens bu adamı korkunç heybetli ve çirkin bir adam olarak tasvir etmiştir. Bu adam bir süre sonra romanda tekrar meydana çıkacak ve bu kez Pip'in hayatını değiştirecektir. Bu adamın hapishaneden kaçan biri olduğu anlaşılmaktadır. Adam Pip'ten yiyecek bir şeyler ister; Pip adamdan öylesine korkar ki onun bu isteğini reddedemez. Fakat geri döndüğü sırada orada başka bir yabancı adam daha görür. İlk adam ile kavga etmektedirler. Diğer adam kavgadan sonra kaybolur. Abel Magwitch; yani hapishaneden kaçan mahkûm çok geçmeden yakalanır. Pip, bu hadiseyi çabucak unutur.
Bayan Havisham, evlatlığı Estella ile yaşayan yalnız bir kadındır. Pip'in ablasından Pip'i evine göndermesini ister. Bayan Havisham, nikâh esnasında kocası olacak adam tarafından reddedilmiştir. Düğün gecesinin sabahında yenecek kahvaltı masadaki pasta ile birlikte yıllarca durur. Pip, Bayan Havisham'ı ziyaret ettiğinde, onun garip davranışlarına bir anlam veremez. Bayan Havisham Pip'ten, sık sık gelerek üvey kızı ile vakit geçirmesini ister. Estella'nın soğuk ve kibirli tavırları Pip'i rahatsız etmektedir; fakat Estella'ya kızmasına rağmen, Pip, ona âşık olmuştur. Pip çok hırslı bir insan olduğundan bir gün bu fakir hayatından kurtulacağını düşünür. Tam bu sırada Pip'e esrarengiz biri tarafından bir miras bırakılır. Pip bu mirasın bayan Havisham tarafından ona verildiğini düşünür. Pip Londra’da, Herbert Pocket adında biriyle aynı odada yaşar. Avukatı Bay Jaggers kendisine yardım edenin kim olduğunu söylemez. Pip artık Londra da yaşayan bir beyefendi olmuştur. Bu hayata öylesine kapılmıştır ki onu ziyarete gelen ablasının iyi yürekli kocasını aşağılar. Fakat Joe gittikten sonra pişmanlık duyar. Hâlbuki Joe fakir hayatında onun en büyük destekçisidir. Pip Londra'da mirasçısının bir zamanlar yardım ettiği kaçak mahkûm olduğunu öğrenir. Hayatının düğümü çözülmeye başlar. Çocukluk aşkı Estella da evlenmiş hatta kocası Bentley Drummle’ı kaybetmiştir. Fakat bu olaylar silsilesinden kurtulup köyü ziyarete geldiği esnada Estella ile karşılaşır.Orada birbirlerine dost olduklarını söylerler.
Diğer
[değiştir | kaynağı değiştir]Kitabın iki sonu vardır. Dickens önce romana farklı bir son yazmış daha sonra arkadaşı Sir Edward Bulwer-Lytton’un (1803-1873) eleştirisi üzerine kitabın sonunu değiştirmiştir.
Büyük Umutların yanı sıra "Vadim O Kadar Yeşildi Ki" romanı Galler'deki madencilerin yaşamını anlatır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Was Dickens Really Paid By the Word?". University of California Santa Cruz: The Dickens Project. Regents of the University of California. 14 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2013.
